Tại sao lại hoài nghi sự học của bản thân ?
Hỏi Tản Đáp Toàn #01
11/08/2025
Hỏi: Tôi đang luẩn quẩn giữa sự học, đọc sách nhưng không hoàn toàn áp dụng hết vào trong đời sống. Rồi quay lại hoài nghi. Áp dụng tư duy hệ thống như thế nào ?
Đáp: Chưa có hệ thống thì chưa thể tư duy hệ thống. Nghĩa là khi này một cá nhân đang chưa định hình được hệ thống của mình là gì nên càng tư duy càng rời rạc và càng phân mảnh. Đây cũng là trường hợp điển hình khi tôi bắt gặp các học viên kể từ 2021 tới nay. Họ học rất nhiều, biết rất nhiều nhưng để đi vào hành động, tạo thành thói quen đều trở nên khó khăn và vất vả. Các mảnh kiến thức của họ nhiều về số lượng nhưng vì bản thân người học chưa hiểu sâu, chưa thực hành nên chưa kiểm chứng được. Rồi sinh ra tự hoài nghi về năng lực của chính mình. Áp dụng tư duy hệ thống thế nào? Tôi sẽ không bày cho bạn phải học thêm cái này cái kia thêm nữa. Việc của bạn bây giờ là phải học cách buông bớt đi ham muốn của mình, chứ không phải thêm vào cái thừa thãi. Khi không hiểu rõ "hệ thống" của mình cần gì, thì tất cả những cái nạp thêm đều là thừa thãi cả. Đây là lý do vì sao "Mọi hệ thống đều đi về chính mình" như một đúc kết của học viên khoá 1 đã chia sẻ sau tuần học đầu tiên.
Bước đầu thực hành:
Hãy dừng lại và làm một việc rất đơn giản - viết ra những gì bạn thực sự cần giải quyết trong 3-6 tháng tới. Không phải những gì bạn muốn học, mà là những vấn đề cụ thể đang làm bạn băn khoăn hàng ngày.
Có thể là: "Làm sao để dậy sớm đều đặn?", "Cách nào để tập trung làm việc không bị phân tâm?", "Làm thế nào để cân bằng giữa công việc và gia đình?"
Sau đó, trong tất cả kiến thức bạn đã học, chỉ chọn ra những gì trực tiếp giúp giải quyết vấn đề đó. Phần còn lại tạm thời gác lại.
Ví dụ: Nếu vấn đề là "dậy sớm", thì chỉ cần tập trung vào kiến thức về thói quen, sinh học giấc ngủ. Đừng đọc thêm về quản lý thời gian, productivity hay leadership.
Nguyên lý cốt lõi: Hệ thống của bạn chỉ rõ ràng khi bạn biết mình đang cố gắng giải quyết vấn đề gì. Không có vấn đề cụ thể = không có hệ thống = không thể áp dụng tư duy hệ thống.
Khi bạn thực sự giải quyết được 1-2 vấn đề bằng cách áp dụng kiến thức một cách có chọn lọc, lúc đó bạn mới hiểu được "hệ thống của mình" hoạt động thế nào. Và đó chính là lúc tư duy hệ thống bắt đầu có ý nghĩa thực sự.
Bạn cũng có vấn đề tương tự hoặc muốn chia sẻ câu chuyện của mình?
Mỗi người, mỗi hoàn cảnh sẽ có những góc nhìn và cách tiếp cận khác nhau. Nếu bạn đang gặp khó khăn với vấn đề nào đó và muốn được góp ý từ góc độ tư duy hệ thống, hãy chia sẻ câu chuyện của bạn tại đây: https://forms.gle/UTYe1HZQi8WVJuUs5
Câu hỏi của bạn có thể trở thành bài viết tiếp theo trong chuyên mục "Hỏi Tản Đáp Toàn", giúp không chỉ bạn mà còn nhiều người khác có cùng tình huống tương tự.
Lưu ý: Bạn hoàn toàn có thể ẩn danh khi chia sẻ.